Phineas Gage (urodzony w lipcu 1823 w New Hampshire w Stanach Zjednoczonych – zmarł w maju 1860 w Kalifornii), amerykański brygadzista kolejowy znany z przeżycia urazowego uszkodzenia mózgu spowodowanego żelaznym prętem, który przebił mu czaszkę i zniszczył większą część lewego płata czołowego mózgu.
Niewiele wiadomo o wczesnym życiu Gagea poza tym, że urodził się w rodzinie rolników i był wychował się na rodzinnej farmie w New Hampshire. W pewnym momencie podjął pracę przy budowie kolei i został zatrudniony przez wykonawców, którzy pracowali dla firmy Rutland and Burlington Railroad. Do obowiązków Gagea należało oczyszczanie skał w celu wyrównania podłoża. Zadanie polegało na umieszczeniu ładunku wybuchowego głęboko w skale poprzez wywiercenie otworu. Otwór wypełniono następnie prochem i ustawiono lont. Aby zapobiec kontaktowi, na wierzch materiału wybuchowego dodano piasek. Następnie zastosowano pręt do ubijania, aby wbić materiały wybuchowe do skały. Po południu 13 września 1848 roku, niedaleko Cavendish w stanie Vermont, Gage ubił proszek bez dodawania piasku. Gdy jego pręt ubijający, który miał 3,58 stopy (około 1 metra) długości i 1,25 cala (około 3,2 cm) średnicy, uderzył w ścianę skały, zapalił proch strzelniczy. Wędka przeszła całkowicie przez głowę Gagea i wylądowała prawie 82 stopy (25 metrów) za nim. Wędka o masie 13,25 funta (6 kg) weszła w głowę Gagea tuż poniżej jego lewej kości policzkowej i wyszła z górnej części czaszki.
Gage przeżył wypadek i zaraz potem był przytomny i mógł mówić. Jednak około 10 dni później przeżył krótki okres, w którym był ledwo przytomny; jego lekarze spodziewali się jego śmierci. Ale Gage szybko wyzdrowiał i po kilku miesiącach odzyskał siły fizyczne i mógł wrócić do pracy. Nie miał żadnych zaburzeń motorycznych ani mowy, a jego pamięć pozostała nienaruszona. Jednak wydaje się, że osobowość Gagea uległa zmianie (przynajmniej przez jakiś czas), co spowodowało, że jego koledzy stwierdzili, że „nie jest już Gage”. Chociaż niektórzy opisywali Gagea jako niespokojnego, lekceważącego i niewiarygodnego po wypadku, prawdziwy zakres zmian osobowości, których doświadczył, jest nieznany. Niewiele zostało udokumentowanych na temat jego osobowości lub zachowania przed i po wypadku.
W 1852 r. Gage podjął pracę w Chile, pracując jako kierowca dyliżansu, najwyraźniej odzyskując lub utrzymując przynajmniej niektóre umiejętności społeczne. Siedem lat później, w złym stanie zdrowia, przeniósł się do Kalifornii, aby zamieszkać z matką i tam z New Hampshire). Prawie 12 lat po kontuzji, Gage zmarł z powodu napadów padaczkowych. Jego czaszka i żelazny pręt zostały umieszczone na stałej wystawie w Harvard Medical Schools Warren Anatomical Museum w Cambridge, Massachusetts.