Zaburzenie psychosomatyczne, zwane również zaburzeniem psychofizjologicznym, stan, w którym stres psychologiczny niekorzystnie wpływa na funkcjonowanie fizjologiczne (somatyczne) aż do stresu. Jest to stan dysfunkcji lub strukturalnego uszkodzenia narządów ciała poprzez niewłaściwą aktywację mimowolnego układu nerwowego i gruczołów wydzielania wewnętrznego. Tak więc objaw psychosomatyczny pojawia się jako fizjologiczny towarzysz stanu emocjonalnego. Na przykład w stanie wściekłości prawdopodobnie podniesie się ciśnienie krwi osoby wściekłej, a jej puls i częstość oddechów ulegną zwiększeniu. Kiedy złość mija, nasilone procesy fizjologiczne zwykle ustępują. Jeśli jednak osoba ma uporczywą hamowaną agresję (chroniczną wściekłość), której nie jest w stanie wyrazić jawnie, stan emocjonalny pozostaje niezmieniony, chociaż nie jest wyrażony w jawnym zachowaniu, a fizjologiczne objawy związane ze stanem złości utrzymują się. Z czasem taka osoba staje się świadoma dysfunkcji fizjologicznej. Bardzo często pojawia się zaniepokojenie wynikającymi z tego fizycznymi oznakami i objawami, ale zaprzecza emocjom, które wywołały te objawy, lub nie jest ich świadomy.
Zaburzenia psychosomatyczne mogą dotyczyć prawie każdego części ciała, chociaż zwykle znajdują się one w układach nie podlegających dobrowolnej kontroli. Badania przeprowadzone przez psychiatrę Franza Alexandra i jego współpracowników z Chicago Institute of Psychoanalysis w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XX wieku sugerowały, że określone cechy osobowości i określone konflikty mogą powodować określone choroby psychosomatyczne, ale ogólnie uważa się, że forma, jaką przyjmuje zaburzenie, wynika z indywidualnych słabości. Przyjmuje się, że stres emocjonalny pogłębia istniejące choroby i istnieją dowody na to, że u osób predysponowanych do nich może wywołać choroby, które zwykle nie są uważane za psychosomatyczne (np. Rak, cukrzyca).
Zaburzenia psychosomatyczne wynikające ze stresu może obejmować nadciśnienie, dolegliwości oddechowe, zaburzenia żołądkowo-jelitowe, migrenę i napięciowe bóle głowy, bóle miednicy, impotencję, oziębłość, zapalenie skóry i wrzody.