Szczepionki to preparaty przypominające czynniki zakaźne, takie jak bakterie lub wirusy, ale nie chorobotwórcze (wywołujące choroby). Podane zwierzęciu „trenują” układ odpornościowy, aby chronić się przed tymi czynnikami zakaźnymi.
JAK DZIAŁAJĄ SZCZEPIONKI
Po szczepieniu układ odpornościowy jest „trenowany” do rozpoznawania czynników zakaźnych poprzez produkcję białek zwanych przeciwciałami lub aktywowaniem określonych komórek w celu zabicia czynników. Kiedy szczepiony kot napotka te czynniki w przyszłości, szybko wytwarza przeciwciała i aktywuje komórki, które rozpoznają te czynniki, wywołując „odpowiedź immunologiczną”, która skutkuje eliminacją czynnika inwazyjnego.
Podczas gdy szczepionki reprezentują jedno z największych osiągnięć medycyny prewencyjnej, żadna szczepionka nie jest w 100% skuteczna i nie zapewnia takiego samego stopnia ochrony u każdego kota. Z tego powodu narażenie nawet zaszczepionych kotów na inne koty lub środowiska, w których mogą występować czynniki zakaźne należy nadal minimalizować.
Szczepienie kociąt
Kocięta są podatne na różne infekcje ze względu na ich niedojrzały układ odpornościowy. Szczepienie we właściwym czasie i zminimalizowanie narażenia na czynniki zakaźne są zatem bardzo ważne, szczególnie u kociąt, w przypadku których nie jest znana historia odpowiedniego karmienia piersią przez matkę. Kocięta otrzymują serię szczepionek przez okres 12–16 tygodni, rozpoczynający się między 6 a 8 tygodniem życia. Earl Wcześniejsze szczepienia nie są skuteczne, ponieważ kocięta przyjmują dobroczynne przeciwciała ochronne w mleku matki w ciągu pierwszych kilku godzin po urodzeniu, ale przeciwciała te również zakłócają ich odpowiedź na szczepionki. Przeciwciała spożywane przez kociaka podczas karmienia trwają tylko kilka tygodni, dlatego niezwykle ważne jest szczepienie kociąt w odpowiednim czasie, aby zapewnić im ochronę po zaniku przeciwciał matczynych.
Szczepienie dorosłych kotów
Decyzje dotyczące tego, jakie szczepionki należy podawać dorosłym kotom i jak często je podawać, są podejmowane w oparciu o wiele czynników, w tym ryzyko narażenia kota na różne czynniki zakaźne, czas trwania ochrony danej szczepionki, ryzyko przeniesienia chorób na ludzi i raczej minimalne ryzyko związane ze szczepieniami (patrz poniżej). Dorosłe koty o nieznanym statusie szczepienia należy traktować jako nieszczepione i otrzymać pełną serię szczepionek przedstawioną dla kociąt. Dorosłe koty, które spóźniły się na szczepienia, powinny otrzymać szczepionki przypominające, niezależnie od okresu, jaki upłynął od poprzedniego szczepienia.
Ryzyko szczepienia
Jak w przypadku każdej interwencji medycznej, szczepienie kotów zawsze wiąże się z pewnym nieodłącznym ryzykiem . Łagodne reakcje, w tym lekka gorączka, letarg, zmniejszony apetyt i miejscowy obrzęk w miejscu szczepienia, mogą rozpocząć się w ciągu kilku godzin po szczepieniu i zwykle ustąpić w ciągu kilku dni. Jeśli nie ustąpią w tym czasie, zadzwoń do lekarza weterynarii.
W bardzo rzadkich przypadkach (1-10 na każde 10 000 podanych szczepionek) koty mogą mieć reakcje alergiczne na szczepionki. W łagodnych przypadkach, które stanowią większość reakcji alergicznych na szczepionki, u kotów może wystąpić pokrzywka, swędzenie, zaczerwienienie i obrzęk oczu, ust i szyi oraz łagodna gorączka. Ciężkie reakcje alergiczne mogą powodować trudności w oddychaniu, osłabienie, wymioty, biegunkę, blade dziąsła i zapaść. Jeśli po szczepieniu kot wykazuje oznaki reakcji alergicznej, natychmiast skontaktuj się z weterynarzem.
Jeśli obrzęk w pobliżu miejsca szczepienia utrzymuje się dłużej niż trzy tygodnie lub zaczyna rosnąć, natychmiast skontaktuj się z weterynarzem. Taka uporczywa reakcja może być oznaką rodzaju raka zwanego mięsakiem w miejscu wstrzyknięcia kotów (FISS). Uważa się, że te rzadkie guzy wynikają ze stanu zapalnego związanego ze szczepieniem i mogą wystąpić do 10 lat po szczepieniu u niektórych kotów. Leczenie wymaga agresywnego chirurgicznego usunięcia guza z szerokimi granicami normalnej otaczającej tkanki. Mając to na uwadze, koty powinny otrzymać szczepionki w miejscach, w których można usunąć duże ilości tkanki, takich jak kończyny lub ogon, który można amputować w przypadku FISS. Koty generalnie radzą sobie bardzo dobrze po amputacji ogona lub kończyny.
Należy pamiętać, że dla przeciętnego kota korzyści z odpowiedniego programu szczepień (ochrona przed poważnymi / śmiertelnymi chorobami omówionymi powyżej) daleko przeważają nad potencjalnym ryzykiem związanym ze szczepieniami.
PODSTAWOWE SZCZEPIONKI
Panel doradczy ds. szczepień American Association of Feline Practitioners zaleca, aby wszystkie koty domowe trzymane w domu przez cały czas otrzymywały następujące szczepionki:
Panleukopenia (nosówka kotów): ten wysoce zaraźliwy i potencjalnie śmiertelny wirus powoduje gorączkę, wymioty, biegunkę, utratę apetytu, aw niektórych przypadkach nagłą śmierć. Szczególnie podatne są kocięta.
Herpeswirus kotów (wirusowe zapalenie nosa i tchawicy): wirus ten powoduje infekcję górnych dróg oddechowych z gorączką, kichaniem, wydzieliną z oczu i nosa, zapaleniem spojówek (zapalenie powiek wewnętrznych i błon śluzowych oczu), zapaleniem rogówki ( zapalenie rogówki) i letarg. Kocięta mają zwiększone ryzyko infekcji.
Kaliciwirus: ten wysoce zaraźliwy i wszechobecny wirus jest jedną z głównych przyczyn infekcji górnych dróg oddechowych u kotów. U kotów dotkniętych chorobą może wystąpić kichanie, wydzielina z oczu i nosa, zapalenie spojówek, letarg, utrata apetytu, owrzodzenia dziąseł i tkanek miękkich jamy ustnej oraz kulawizna. W niektórych przypadkach dotknięte kocięta mogą rozwinąć zapalenie płuc. W rzadkich przypadkach znacznie bardziej zjadliwy szczep tego wirusa może powodować zapalenie wątroby, jelit, trzustki i komórek wyściełających naczynia krwionośne. Ta ciężka postać kaliciwirusa może być śmiertelna nawet dla połowy zarażonych kotów.
Wirus wścieklizny: ta śmiertelna infekcja wirusowa najczęściej przenosi się przez rany po ugryzieniu, ale może być również przenoszona na każdego ssaka przez kontakt z otwartą rana na ślinie zakażonego zwierzęcia. Skunksy, szopy, kojoty, lisy i nietoperze są najczęstszymi dzikimi nosicielami w Ameryce Północnej. Ludzie są narażeni na zakażenie w przypadku ukąszenia przez zakażone zwierzę lub w przypadku kontaktu śliny zakażonego zwierzęcia z otwartą raną. Wścieklizna jest rutynowo śmiertelna, gdy pojawią się objawy.
SZCZEPIONKI BEZ RDZENIA
Decyzja o zaszczepieniu kota specjalną szczepionką niezwiązaną z rdzeniem wymaga dokładnej oceny stylu życia kota, wieku, stan zdrowia, kontakt z innymi kotami (i stan zdrowia tych kotów), historia szczepień i, w niektórych przypadkach, leki, którymi kot jest leczony. Mając świadomość, że każde leczenie wiąże się z pewnym ryzykiem, ryzyko specyficzne dla szczepionki należy porównać z potencjalnymi korzyściami, które są unikalne dla sytuacji każdego kota.
Kot może potrzebować dodatkowych szczepionek w zależności od ryzyka narażenie na organizmy zakaźne w wyniku przebywania na zewnątrz, przebywania w schronisku lub przebywania w domu z zakażonymi kotami. Skonsultuj się z lekarzem weterynarii, aby ustalić, czy którekolwiek z nich może być odpowiednie dla twoich kotów.
Wirus białaczki kotów (FeLV): główna przyczyna zgonów kotów związanych z wirusem, FeLV przenosi się przez ślinę, wydzieliny z nosa, kał, mocz i mleko zakażonych kotów. Przypadkowy kontakt, rany ugryzienia i karmienie piersią mogą przenosić infekcję. Około 50 procent kotów, u których zdiagnozowano FeLV, umiera na tę chorobę w ciągu dwóch i pół roku. Zakażone koty mogą cierpieć na anemię, osłabienie odporności i raka. Wszystkie kocięta powinny zostać zaszczepione przeciwko FeLV w pierwszym roku życia. Następnie każdy dorosły kot, który może być narażony na koty wychodzące na zewnątrz lub koty zakażone FeLV, powinien nadal otrzymywać tę szczepionkę.
Wirus niedoboru odporności kotów (FIV): ta choroba wirusowa może osłabić układ odpornościowy, predysponując koty do różnorodność innych chorób zakaźnych. Jest przenoszony głównie przez ślinę zakażonych kotów poprzez rany po ugryzieniu, więc przenoszenie wirusa wśród kotów zgodnych społecznie jest rzadkie. Zagrożone są koty, które wychodzą na zewnątrz, gdzie występuje większe prawdopodobieństwo wystąpienia agresji wśród kotów. Szczepionki FIV generalnie nie są tak skuteczne, jak większość innych szczepionek i trudno jest odróżnić nową infekcję od poprzedniego szczepienia.
Bordetella bronchiseptica (kaszel hodowlany): ta powszechnie występująca bakteria jest częstą przyczyną górnych infekcje dróg oddechowych, które mogą powodować kichanie, wydzielinę z oczu i nosa, a czasem kaszel. Koty mogą zostać zarażone przez bezpośredni kontakt z wydzielinami z nosa i jamy ustnej zakażonych kotów lub psów. B. bronchiseptica rozwija się, gdy koty są gęsto trzymane, na przykład w schroniskach i domach z wieloma kotami, a ta szczepionka jest narzędziem pomagającym kontrolować rozprzestrzenianie się infekcji w takich sytuacjach.
Chlamydia felis: ta bakteria może powodować zapalenie spojówek i infekcje górnych dróg oddechowych u kotów. Szczepienie może pomóc w kontrolowaniu rozprzestrzeniania się bakterii w środowiskach wielu kotów, w których doszło do potwierdzonych infekcji.
Zakaźne zapalenie otrzewnej kotów (FIP): ta prawie zawsze śmiertelna choroba wirusowa wywodzi się ze zmutowanej formy stosunkowo łagodnego koronawirusa kotów . Mutacja występuje w obrębie pojedynczego kota i nie ma dowodów na to, że śmiertelna forma FIP wirusa skutecznie przenosi się między kotami, chociaż niedawne epidemie w schroniskach sugerują, że przenoszenie śmiertelnej formy FIP może nastąpić w pewnych warunkach. Większość badań wskazuje, że szczepienie przeciwko FIP nie jest skuteczne, więc szczepienie FIP zwykle nie jest zalecane.
Dermatofitoza (grzybica): te infekcje grzybicze, które powodują wypadanie włosów i zapalenie skóry, rozprzestrzeniają się zarówno na psy, jak i na ludzi poprzez bezpośredni kontakt. Szczepionki przeciwko gatunkom grzybów wywołujących liszaj obrączkowy są nieskuteczne u kotów i nie są zalecane.
Zaktualizowano styczeń 2018