Przywódca republiki islamskiej
Od połowy lat 70. XX wieku wpływy Chomeiniego w Iranie wzrosły dramatycznie z powodu narastającego niezadowolenia społecznego z reżim szacha. Władca Iraku, Saddam Hussein, zmusił Chomeiniego do opuszczenia Iraku 6 października 1978 r. Następnie Chomeini osiadł w Neauphle-le-Château, na przedmieściach Paryża. Stamtąd jego zwolennicy przekazywali jego nagrane na taśmie wiadomości coraz bardziej pobudzonej ludności irańskiej, a masowe demonstracje, strajki i niepokoje społeczne pod koniec 1978 r. Zmusiły do wyjazdu szacha z Iranu 16 stycznia 1979 r. Chomeini przybył do Tehranu triumfalnie dnia 1 lutego 1979 r. I został okrzyknięty religijnym przywódcą irańskiej rewolucji. Cztery dni później zapowiedział utworzenie nowego rządu, a 11 lutego armia ogłosiła neutralność. Chomeini wrócił do Komu, gdy klasa duchowna pracowała nad ustanowieniem swojej władzy. Krajowe referendum w kwietniu wykazało ogromne poparcie dla instytucji republiki islamskiej, a konstytucja republiki islamskiej została zatwierdzona w referendum w grudniu. Chomeini został nazwany rahbar, dożywotnim przywódcą politycznym i religijnym Iranu.
AP
Sam Chomeini okazał się niezachwiany w swojej determinacji, by przekształcić Iran w rządzone teokratycznie państwo islamskie. Irańscy duchowni szyici w dużej mierze przejęli formułowanie polityki rządu, podczas gdy Chomeini prowadził arbitraż między różnymi frakcjami rewolucyjnymi i podejmował ostateczne decyzje w ważnych sprawach wymagających jego osobistego autorytetu. Najpierw jego reżim zemścił się politycznie, a setki osób, które pracowały dla reżimu szacha, ponoć zostały stracone. Pozostała krajowa opozycja została następnie zdławiona, a jej członkowie byli systematycznie więzieni lub zabijani. Irańskie kobiety były zobowiązane do noszenia chusty, zachodnia muzyka i alkohol zostały zakazane, a kary określone przez islamskie prawo zostały przywrócone.
Głównym celem polityki zagranicznej Chomeiniego było całkowite porzucenie prozachodniego szacha orientację i przyjęcie postawy nieubłaganej wrogości wobec obu supermocarstw, Stanów Zjednoczonych i Związku Radzieckiego. Ponadto Iran próbował wyeksportować swój rodzaj islamskiego odrodzenia do sąsiednich krajów muzułmańskich, szczególnie wśród ludności szyickiej. Chomeini sankcjonował zajęcie ambasady USA w Tehranie przez irańskich bojowników (4 listopada 1979 r.) I przetrzymywanie przez nich amerykańskiego personelu dyplomatycznego jako zakładników przez ponad rok (patrz kryzys zakładników w Iranie). Odmówił również poparcia pokojowego rozwiązania wojny iracko-irańskiej, która rozpoczęła się w 1980 roku i którą nalegał na przedłużenie w nadziei na obalenie Saddama. Chomeini ostatecznie zatwierdził zawieszenie broni w 1988 r., Które skutecznie zakończyło wojnę.
Kurs rozwoju gospodarczego Iranu załamał się pod rządami Chomeiniego, a jego pogoń za zwycięstwem w wojnie irańsko-irackiej ostatecznie okazała się daremna. Chomeini był jednak w stanie zachować charyzmatyczną władzę nad szyitą w Iranie i aż do śmierci pozostał najwyższym arbitrem politycznym i religijnym w kraju. Jego grób ze złotą kopułą na cmentarzu Behesht-e Zahrāʾ w Tehranie stał się świątynią dla jego zwolenników.
Redakcja Encyclopaedia Britannica