Metformina jest lekiem pierwszego wyboru w leczeniu cukrzycy typu 2 u dorosłych, gdy zmiany stylu życia (dieta i ćwiczenia) nie są wystarczające do kontroli glikemii.
Ten lek przeciwcukrzycowy „obniża poziom glukozy we krwi, zarówno podstawowy – podczas odpoczynku, jak i na czczo – oraz te, które osiągane są po posiłkach. Działa poprzez zmniejszanie i opóźnianie ilość glukozy, która jest wchłaniana z pożywienia na poziomie jelitowym. Obniża również ilość glukozy wytwarzanej przez wątrobę i sprzyja jej magazynowaniu w postaci glikogenu. Zwiększa również wrażliwość mięśni oraz tkanek obwodowych na insulinę, zwiększając wychwyt i wykorzystanie glukoza ”, wyjaśnia Núria Casamitjana, szef Centrum Informacji o Lekach (CIM) w Official College of Pharmacists (COF) w Barcelonie.
Byłoby to bardziej anty-hiper obniżające poziom glukozy niż hipoglikemiczne. W rzeczywistości, według Flora López Simarro, koordynatorka Diabetes Working Group Hiszpańskiego Towarzystwa Lekarzy Podstawowej Opieki Zdrowotnej (Semergen), „nie wpływa na wydzielanie insuliny przez trzustkę, więc jest lekiem, który nie występuje u samo w sobie ryzyko hipoglikemii ”.
Metformina stosowana jest również u kobiet z problemami niepłodności spowodowanymi policystycznymi jajnikami, ponieważ poprawia owulację i płodność.
Jak czy należy stosować ten lek przeciwcukrzycowy?
Lek ten można stosować samodzielnie lub w połączeniu z innymi doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi lub z insuliną.
„Dawka Zwykła dawka początkowa dawka to 500 mg lub 850 mg metforminy 2 lub 3 razy na dobę, w trakcie lub po posiłku. Po 10-15 dniach dawkę należy dostosować do poziomu glukozy we krwi ”, mówi Casamitjana. W związku z tym López Simarro komentuje, że „zaleca się rozpoczęcie leczenia od połowy tabletki do obiadu, a następnie zwiększanie dawki w zależności od tolerancji, aż do uzyskania najbardziej powszechnego schematu, czyli dwóch tabletek dziennie”.
U pacjentów w podeszłym wieku, ze względu na możliwe pogorszenie czynności nerek, dawka metforminy zostanie dostosowana do tego stanu, dlatego konieczne będzie okresowe przeprowadzanie odpowiednich ocen.
Jakie skutki uboczne ma metformina i jak długo utrzymują się?
Eksperci zauważają, że na początku leczenia metforminą często pojawiają się działania niepożądane ze strony przewodu pokarmowego, takie jak nudności, wymioty, biegunka, ból brzucha i utrata apetytu . Jednak w większości przypadków dolegliwości te ustępują samoistnie. Mogą również wystąpić zaburzenia smaku.
„Osoby leczone przez długi czas metforminą mogą odczuwać pogorszenie smaku. do wchłaniania witaminy B12, która powoduje jej niski poziom we krwi i zwiększa ryzyko anemii ”, dodaje López Simarro.
Najpoważniejszym powikłaniem, chociaż występuje bardzo rzadko, jest kwasica mleczanowa. Występuje zwłaszcza u osób z ciężką niewydolnością nerek. Należy podejrzewać, że występują nieswoiste dolegliwości, takie jak niewydolność oddechowa, bóle brzucha, skurcze mięśni, osłabienie i hipotermia, które mogą ostatecznie doprowadzić do śpiączki.
Jakie są najczęstsze błędy podczas stosowania
López Simarro i Casamitjana wymieniają najczęstsze błędy popełniane przez pacjentów leczonych metforminą:
- Nie należy rozpoczynać leku w małych dawkach, aby zmniejszyć skutki uboczne.
- Nie należy brać pod uwagę czynności nerek pacjenta na początku leczenia i później w trakcie rozwoju cukrzycy, aby stopniowo dostosowywać dawkę metforminy w zależności od niewydolności nerek.
- Nie należy tymczasowo odstawiać leku w niektórych sytuacjach, takich jak operacja lub stosowanie kontrastów jodowych.
- Myślenie, że metformina już kontroluje chorobę i zaniedbanie diety i ćwiczeń.
Środki ostrożności
„Metformina należy go odstawić na czas operacji w znieczuleniu ogólnym, podpajęczynówkowym lub zewnątrzoponowym. Leczenie można wznowić 48 godzin po operacji lub po powrocie do przyjmowania doustnego, pod warunkiem, że czynność nerek została wcześniej ponownie oceniona ”, szczegółowo opisuje koordynator Semergen Diabetes Working Group.
W przypadku badań radiologicznych, które wymagają dożylnego podania jodowych środków kontrastowych, podawanie metforminy należy przerwać przed badaniem lub w jego trakcie i nie należy go wznawiać na co najmniej 48 godzin, pod warunkiem ponownej oceny funkcji leku. Nerka.
Pomimo tego, że jest lekiem, który nie wywołuje hipoglikemii, stosowany w monoterapii może je wywołać, jeśli jest przyjmowany w połączeniu z innymi lekami hipoglikemizującymi (insulinami lub pochodnymi sulfonylomocznika).
Interakcje weź pod uwagę
„Doustne środki antykoncepcyjne mogą pogorszyć metabolizm glikemiczny i zmniejszyć skuteczność leków przeciwcukrzycowych, co wymaga dostosowania ich dawki” – ostrzega López Simarro.
Według Casamitjany należy również zachować ostrożność ćwiczyć za pomocą leków, które mogą zwiększać lub zmniejszać poziom glukozy we krwi, takich jak glikokortykosteroidy. W takich przypadkach dawkę przeciwcukrzycową należy dostosować podczas leczenia innym lekiem i ponownie po jego zawieszeniu.
Inne interakcje, które należy wziąć pod uwagę, to leki, które mogą pogorszyć czynność nerek: leki przeciwzapalne, niektóre leki przeciwnadciśnieniowe oraz stosowanie jodowych środków kontrastowych do badań radiologicznych. Sytuacje zwiększyłyby poziom metforminy we krwi i ryzyko wystąpienia kwasicy mleczanowej.
Ostatnim ostrzeżeniem ekspertów, ale nie mniej ważnym, jest to, że podczas leczenia lekiem metformina powinna unikać spożywania alkoholu, ponieważ zatrucie alkoholem wiąże się ze zwiększonym ryzykiem kwasicy mleczanowej, zwłaszcza w przypadku postu, niedożywienia lub niewydolności wątroby.
* Film przygotowany przez Radę Generalną Oficjalnych Stowarzyszeń Farmaceutów.