Coulrophobia is geen lachertje. Deze irrationele angst voor clowns kan paniek en misselijkheid veroorzaken. Hoewel het een zeldzame fobie is, vinden veel mensen clowns griezelig, zo niet ronduit eng. Waarom? Het antwoord ligt deels in de prevalentie van kwaadaardige clowns in de populaire cultuur – denk aan Pennywise in Stephen King’s It (1986). Volgens onderzoekers zijn er echter echte psychologische redenen waarom we clowns vrezen.
Om te beginnen kan de make-up van een clown verontrustend zijn. Het verbergt niet alleen de identiteit van de persoon, maar ook de gevoelens van die persoon. Erger nog, de make-up kan gemengde signalen opleveren als de clown bijvoorbeeld een opgeschilderde glimlach heeft maar fronst. Dan is er de griezelige aard van de make-up zelf. De te grote lippen en wenkbrauwen vervormen het gezicht zodat de hersenen het als menselijk maar enigszins afwijkend waarnemen. Die eigenaardigheid wordt nog versterkt door het bizarre kostuum van een clown. Bovendien zijn clowns zeer onvoorspelbaar en ondeugend, wat mensen op scherp zet. Gaan ze water naar je spuiten of je een bloem geven?
Deze psychologische ongemakken veroorzaken een angst die vervolgens wordt aangewakkerd door negatieve afbeeldingen van clowns in de populaire cultuur. Volgens sommigen versterkte de Amerikaanse seriemoordenaar John Wayne Gacy uit de jaren zeventig – die optrad als Pogo the Clown op liefdadigheidsevenementen en kinderfeestjes – het idee van de kwaadaardige clown, en die trope werd gebruikelijk in horrorfilms en boeken. Het is dus misschien niet verwonderlijk dat uit een peiling in 2016 bleek dat Amerikanen meer bang waren voor clowns dan voor een terroristische aanslag of zelfs voor de dood.