De kenmerken van 12 architecturale stijlen van oudheid tot heden

Geschiedenis is vaak lineair onderwezen. Deze manier van lesgeven heeft vaak grote historische verhalen achterwege gelaten en is vooral gericht op de westerse wereld.

Het is echter ook bekend dat om te begrijpen hoe het ene fenomeen tot het andere leidt, het kan helpen om een breed overzicht te creëren van wat de mensheid in de loop der jaren heeft voortgebracht. In de geschiedenis van de architectuur is het interessant om de centrale stromingen en gewijde stijlen te begrijpen die in de loop van de tijd naar voren zijn gekomen als reacties, dat wil zeggen continuïteiten of breuken, in relatie tot wat tot nu toe was geproduceerd. Daarom presenteren we enkele van de meest invloedrijke architectonische stijlen en stromingen in de geschiedenis, de kenmerken en bijzonderheden ervan.

Klassiek

Klassieke architectuur werd gebouwd in het oude Griekenland tussen de 7e en 4e eeuw voor Christus. Het is vooral bekend om zijn grote religieuze tempels gebouwd in steen, ontworpen vanuit de principes van orde, symmetrie, geometrie en perspectief. Een opmerkelijk kenmerk van zijn expressiviteit zijn de principes van de “architectonische orden”: Dorisch, Ionisch en Korinthisch. Het grootste werk van de klassieke architectuur is het Parthenon. Gebouwd in de Akropolis van Athene in de 5e eeuw voor Christus, vertoont het Parthenon opvallende kenmerken : een volume gebouwd op een fundering die de opeenvolging van kolommen en de bijbehorende hoofdletters ondersteunt, die op hun beurt een fronton ondersteunen.

Romaans

Deze bouwstijl, ontwikkeld in Europa tussen de 6e en 9e eeuw, heeft een grote relatie met zijn historische context. In een periode waarin Europese landen in oorlog waren en zich zorgen maakten over bescherming tegen invasies, zijn de gebouwen, geïnspireerd door de Republiek Het oude Rome werd gekenmerkt door zware en resistente muren en minimale openi ngs in halfronde bogen. De belangrijkste voorbeelden waren de kerken die in deze periode werden gebouwd, en een van de belangrijkste werken is de kathedraal van Santiago de Compostela in Spanje. Het werd gebouwd tijdens de kruistochten en is het beste product van deze stijl.

Gotisch

Wat we nu kennen als gotische architectuur heette oorspronkelijk Opus Francigenum, of Frans werk, omdat het ontstond in de late jaren Middeleeuwen in Frankrijk, tussen de jaren 900 en 1300. Pas tijdens de Verlichting ontstond de naam “Gothic” om te verwijzen naar de verticale en majestueuze architectuur die in die periode werd geproduceerd. De belangrijkste gotische werken hebben betrekking op kerkelijke gebouwen – kerken en kathedralen met spitsbooggewelven en ribgewelven. De meeste gotische gebouwen worden beschouwd als UNESCO-werelderfgoed, zoals de kathedraal Notre Dame en de kathedraal van Reims.

Barok

Beginnend in de 16e eeuw onder een monarchistisch regime in Europa, is barokke architectuur ook te zien in religieuze gebouwen. Gebruikmakend van ornamenten en elementen die een dramatisch gevoel probeerden te creëren – vooral door licht en donker te contrasteren – beschouwde barokke architectuur structurele elementen als platforms voor decoratie. Een van de eerste voorbeelden van deze stijl is de Kerk van Gesù in Rome, die de eerste echt barokke gevel heeft.

Neoklassiek

Vanaf de 18e eeuw probeerde neoklassieke architectuur klassieke Griekse en Romeinse gebouwen nieuw leven in te blazen.De uitdrukking ervan is sterk gerelateerd aan de sociale en economische context, de industriële revolutie in Europa en een periode waarin studenten uit de hogere middenklasse de Grand Tour-traditie begonnen – de wereld rondreizen en in aanraking komen met oude werken. De heropleving van de Europese culturele productie bracht een architectuur die gericht was op rationele symmetrie als antwoord op de barokke architectuur. Deze beweging duurde voort tot de 19e eeuw en manifesteerde zich in verschillende landen.

Beaux-Arts

Deze academische stijl is ontstaan in de Fine Arts School in Parijs in het midden van de jaren 1830. Het vestigde een taal die verwees naar andere periodes, zoals het Franse neoclassicisme, de gotische architectuur en de renaissance, maar het gebruikte ook eigentijdse materialen zoals glas en ijzer. Hoewel het in Frankrijk opkwam, beïnvloedde deze stijl de Amerikaanse architectuur en diende het als een verwijzing naar architecten zoals Louis Sullivan, de vader van de wolkenkrabber. De gebouwen uit deze beweging vertonen sculpturale versieringen vermengd met moderne lijnen. In Europa is een belangrijk voorbeeld het Grand Palais in Parijs en, in de Verenigde Staten, de Grand Central Terminal in New York.

Art Nouveau

Art Nouveau diende oorspronkelijk als gids voor verschillende disciplines, van architectuur tot schilderkunst, en meubelontwerp tot typografie. Als reactie op de eclectische stijlen die Europa domineerden, manifesteerde Art Nouveau zich in architectuur in decoratieve elementen: de gebouwen, vol gebogen en kronkelige lijnen, kregen ornamenten geïnspireerd op organische vormen zoals planten, bloemen en dieren, zowel qua vormgeving en kleurgebruik. De eerste gebouwen zijn ontworpen door de Belgische architect Victor Horta, maar de meest karakteristieke voorbeelden zijn geschreven door de Fransman Hector Guimard.

Art Deco

Art Deco ontstond in Frankrijk vlak voor World World I en beïnvloedde, net als Art Nouveau, verschillende gebieden van kunst en design . Door modern design, handgemaakte elementen en luxe materialen te combineren, vertegenwoordigde de beweging een moment van groot geloof in sociale en technologische vooruitgang op het continent. Auguste Perret, een Franse architect en pionier in het gebruik van gewapend beton, was verantwoordelijk voor het ontwerp van een van de eerste art-decostructuren. Perrets Champs-Elysées Theater (1913) combineerde de kenmerken van de beweging en markeerde een afwijking van de eerder voorgestelde taal van de art nouveau.

Bauhaus

Bauhaus werd geboren op de eerste ontwerpschool in de wereld aan het begin van de 20e eeuw. Het was ingebed in een discours dat zich uitstrekte van meubeldesign tot beeldende kunst en de avant-gardistische houding in Duitsland. De relatie tussen industriële productie en productontwerp was van cruciaal belang voor de architectonische voorstellen van de school. een sterk gerationaliseerde kijk op het ontwerpproces. Een van de oprichters, Walter Gropius, implementeerde revolutionaire lesmethoden en paste deze principes toe in zijn moderne en functionele werken.

Modern

Modernisme werd geboren in de eerste helft van de 20e eeuw. Het kan gezegd worden dat het begon in Duitsland met Bauhaus, of Frankrijk met Le Corbusier, of de VS met Frank Lloyd Wright. De bijdrage van Le Corbusier aan het begrip van moderne architectuur is echter het meest opmerkelijk, vooral vanwege zijn vermogen om de voorschriften die hij in zijn werken, ontwerp en discours heeft overgenomen, samen te voegen. Een voorbeeld is zijn manifest uit 1926 “The Five Points of New Architecture”, ook wel bekend als de Five Points of Modern Architecture.

Postmodern

Vanaf 1929, met het uitbreken van de Grote Depressie, begint een aaneenschakeling van kritiek op de moderne architectuur en duurt tot eind jaren zeventig.Postmoderne architectuur onderzoekt enkele van de centrale principes van het modernisme vanuit een nieuw historisch en compositorisch perspectief, zowel in discours als in gebouwde werken. Hiervoor werden verschillende strategieën voor ondervraging aangenomen, soms met behulp van ironie, andere door een intense interesse in populaire cultuur. Het boek “Learning from Las Vegas” is een van de belangrijkste werken van het postmoderne denken.

Deconstructivisme

Deconstructivisme is ontstaan in de 1980 en stelt de voorschriften en het ontwerpproces in vraag en neemt niet-lineaire dynamiek op in de redenering van het veld. Deconstructivisme heeft betrekking op twee hoofdconcepten: deconstructie, een literaire en filosofische analyse die traditionele manieren van denken heroverweegt en ontmantelt; en constructivisme, de artistieke en architectonische Russische beweging uit het begin van de 20e eeuw. Een mijlpaal voor het deconstructivisme was de MoMA-tentoonstelling uit 1988, samengesteld door Phillip Johnson. Hierin werden werken van Peter Eisenman, Frank Gehry, Zaha Hadid, Rem Koolhaas, Daniel Libeskind, Bernard Tschumi en Wolf Prix samengebracht.