Baskenland

Baskenland, Spaans País Vasco, Baskisch Euskadi of Euskal Herria, comunidad autónoma (autonome gemeenschap) en historische regio van Noord-Spanje die de provincies (provincies) Álava, Guipúzcoa omvat , en Vizcaya (Biskaje). Baskenland wordt begrensd door de Golf van Biskaje in het noorden en de autonome gemeenschappen Navarra in het oosten, La Rioja in het zuiden en Cantabrië in het westen. De Pyreneeën scheiden de regio van het Baskenland in Frankrijk in het noordoosten; de etnisch vergelijkbare autonome gemeenschap van Navarra vormt echter het grootste deel van de grens met de Franse Baskische regio. De huidige autonome gemeenschap van Baskenland werd opgericht bij het statuut van autonomie van 1979. De regering bestaat uit een president en een parlement. De hoofdstad is Vitoria-Gasteiz. Gebied 2.793 vierkante mijlen (7.235 vierkante km). Knal. (2011) 2.188.985.

De bergen van Vizcaya en Guipúzcoa zijn formidabel grillig en de rivieren zijn kort en snel en snijden scherpe kloven door de bergen. De gemiddelde jaarlijkse neerslag is ongeveer 1270 mm (50 inch), meer dan 1.500 mm (60 inch) rond San Sebastián en daalt tot de helft van dat aantal in het Ebro-bekken. In het noordoosten heerst een Atlantisch klimaat, gekenmerkt door relatief zware en regelmatige neerslag. In het zuidelijke intermontane stroomgebied van Álava heerst een submediterraan klimaat.

De bevolking van het stroomgebied van de Ebro is geconcentreerd in kleine gemeenschappelijke kernen omgeven door open velden en wijngaarden. De bevolking van de Pyreneeën is daarentegen breder verspreid en concentreert zich op de individuele boerderij, de caserío, waardoor intensieve teelt van kleine percelen in de bergen mogelijk is. Door de snelle industrialisatie van de regio sinds het midden van de 19e eeuw groeiden kuststeden, waaronder Donostia-San Sebastián en Bilbao, ten koste van nederzettingen in het achterland. De bevolkingsdichtheid is het hoogst langs de kust; ongeveer vier vijfde van de Baskische bevolking is geconcentreerd in Greater Bilbao. Tegen het einde van de 20e eeuw was de traditionele Baskische cultuur achteruitgegaan door de stedelijke en industriële ontwikkeling van de regio, en door emigratie naar Frankrijk en Amerika was de bevolking in caseríos sterk verminderd.

De provincie Álava presenteert een open landschap dat geschikt is voor de teelt van granen en druiven. De Basken van de Pyreneeën zijn van oudsher herders, hoewel de introductie van gewassen uit Amerika (maïs en aardappelen) heeft geleid tot een uitbreiding van de teelt sinds de vroegmoderne tijd. Álava is nog steeds de meest agrarische van de Baskische provincies, hoewel de stad Vitoria-Gasteiz sinds het begin van de jaren vijftig een aanzienlijke industrialisatie heeft ondergaan.

De provincies Vizcaya en Guipúzcoa zijn zwaar geïndustrialiseerd en hebben sinds de late middeleeuwen hun uitgebreide bronnen van ijzer en hout geëxploiteerd. De Baskische metallurgische industrie is sterk geconcentreerd in Bilbao en langs de oevers van de rivier de Nervión. Buiten Bilbao zijn er metallurgische, voedselverwerkende en chemische industrieën, terwijl de papierindustrie zich concentreert op Tolosa en de oevers van de Oria. De dienstverlenende bedrijven zijn sterk ontwikkeld in Baskenland; Donostia-San Sebastián is een belangrijke badplaats en Bilbao is een van de belangrijkste financiële centra van Spanje. Sinds de opening van het Guggenheim Museum Bilbao in 1997 is toerisme een steeds belangrijker segment van de economie geworden.

Basken hebben lang naar autonomie gezocht.Een separatistische beweging uit de jaren 1930 culmineerde in een statuut van autonomie op 5 oktober 1936. De Baskische Nationalistische Partij (EAJ-PNV) vormde een autonome regering en sloot een alliantie met Republikeinse troepen tegen generaal Francisco Franco tijdens de Spaanse burgeroorlog (1936). -39). Na de nederlaag van de Republikeinen onderdrukte Franco het Baskische separatisme: het statuut van autonomie van Baskenland werd in 1939 afgeschaft en veel van de leiders van de EAJ-PNV werden gedwongen in ballingschap te gaan. In 1959 braken sommige leden van de partij, die boos waren over de aanhoudende afwijzing van de gewapende strijd, zich terug en richtten Euzkadi Ta Azkatasuna (ETA; Baskisch voor “Baskisch vaderland en vrijheid”) op. ETA-leden lanceerden een terroristische campagne tegen de Spaanse centrale regering. waardoor Baskisch regionalisme een van de meest destabiliserende krachten in het Spaanse politieke leven is.

Met het herstel van de democratie in Spanje in de jaren zeventig werd in 1979 het tweede statuut van autonomie van Baskenland goedgekeurd en werd de EAJ-PNV hersteld zichzelf als de leidende politieke partij in de regio. Ondertussen kwamen de terroristische aanslagen van de ETA in heel Spanje, die de EAJ-PNV veroordeelde, vaker voor. (in de jaren negentig werden verschillende staakt-het-vuren tussen ETA en de centrale regering van Madrid afgekondigd, maar deze overeenkomsten werden uiteindelijk verbroken en ETA-leden bleven gewelddadige handelingen plegen tot in het begin van de 21e eeuw.) Bij de parlementsverkiezingen van 2009 verloor de EAJ-PNV de macht toen het geen meerderheid behaalde stemmen. Zo zou Baskenland voor het eerst in bijna 30 jaar worden bestuurd door een coalitie van politieke partijen die de roep van de Baskische nationalisten om soevereiniteit niet steunde. In 2011 verklaarde ETA een definitieve stopzetting van gewelddadige activiteiten, en het jaar daarop keerde de EAJ-PNV terug aan de macht aan het hoofd van een minderheidsregering.